در دنیای مهندسی و ساخت و ساز، استفاده از مصالح ساختمانی نوآورانه برای بهبود کارایی، کاهش مصرف انرژی و افزایش پایداری بسیار حائز اهمیت است. در این راستا، بلوک‌های لیکا یکی از مصالح بسیار مفید و نوآورانه هستند که به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، از جمله سبکی، عایق بودن، و مقاومت بالا به یکی از انتخاب‌های برتر در صنعت ساخت و ساز تبدیل شده‌اند.
بلوک لیکا یا “Light Expanded Clay Aggregate” به معنی سنگدانه‌های خاک رس منبسط شده سبک، برای اولین بار در دهه 1950 میلادی معرفی شد. در آن زمان، نیاز به مصالح ساختمانی سبک‌تر و مقاوم‌تر احساس می‌شد، به خصوص در کشورهایی که با زلزله‌های مکرر مواجه بودند. این نوع بلوک‌ها از خاک رس خاصی تهیه می‌شوند که پس از فرآیندهای حرارتی منبسط شده و به دانه‌هایی سبک و مقاوم تبدیل می‌شوند.
#### 2. مواد اولیه مورد استفاده در تولید بلوک لیکا
اصلی‌ترین ماده اولیه برای تولید بلوک لیکا خاک رس خاصی است که خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فردی دارد. این خاک رس باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:
– خواص پلاستیسیته خوب: خاک رس باید دارای پلاستیسیته مناسبی باشد تا بتواند در فرایند‌های تولید به راحتی شکل بگیرد.
– محتوای آلی پایین: وجود مواد آلی می‌تواند در طول فرآیند انبساط در کوره مشکلاتی ایجاد کند، بنابراین خاک رس باید دارای محتوای آلی کمی باشد.
– محتوای آب متوسط: خاک رس باید دارای مقدار آب متوسطی باشد تا در طول فرآیند انبساط به درستی منبسط شود.
تولید بلوک لیکا شامل چند مرحله اصلی است که عبارت‌اند از:
##### 3.1 استخراج و آماده‌سازی خاک رس
اولین مرحله در تولید بلوک لیکا، استخراج خاک رس مناسب از معادن است. این خاک رس پس از استخراج به کارخانه حمل می‌شود و در آنجا تحت فرآیند‌هایی مانند خردایش و غربالگری قرار می‌گیرد تا به ذراتی با اندازه مناسب تبدیل شود.
##### 3.2 انبساط در کوره گردان
در این مرحله، خاک رس آماده‌شده به کوره گردان با دماهای بسیار بالا (حدود ۱۲۰۰ درجه سانتیگراد) وارد می‌شود. در طول این فرآیند، خاک رس تحت حرارت شدید منبسط می‌شود. این انبساط به دلیل وجود آب داخلی در ذرات خاک رس اتفاق می‌افتد که به بخار تبدیل شده و ذرات را منبسط می‌کند. نتیجه این فرآیند تبدیل خاک رس به دانه‌های گرد و سبک می‌باشد که ساختار متخلخلی دارند.
##### 3.3 ترکیب دانه‌های لیکا با سیمان
دانه‌های لیکای تولید شده در مرحله انبساط با سیمان و آب در قالب‌های خاصی ترکیب می‌شوند. این ترکیب به دقت تنظیم می‌شود تا بلوک تولید شده دارای ویژگی‌های مطلوب از جمله مقاومت بالا و عایق‌بندی مناسب باشد.
##### 3.4 شکل‌دهی و قالب‌گیری
این مرحله شامل مخلوط کردن مواد اولیه به طور یکنواخت و سپس انتقال آن‌ها به قالب‌های مخصوص است. قالب‌ها تحت فشار قرار می‌گیرند تا بلوک‌ها شکل بگیرند. این فرآیند نیاز به دقت زیادی دارد تا اطمینان حاصل شود که بلوک‌های تولید شده یکنواخت و بدون نقص هستند.
##### 3.5 خشک شدن
بلوک‌های شکل‌گرفته پس از قالب‌گیری نیاز به یک دوره خشک شدن دارند تا رطوبت اضافی از آن‌ها خارج شود. این فرآیند می‌تواند به صورت طبیعی یا با استفاده از کوره‌های خشک‌کن انجام شود. خشک شدن بلوک‌ها یکی از مراحل حیاتی در تولید آن‌هاست زیرا هرگونه رطوبت باقی‌مانده می‌تواند باعث کاهش کیفیت و مقاومت بلوک‌ها شود.
بلوک‌های لیکا دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که آن‌ها را به یکی از مصالح ساختمانی بسیار ارزشمند تبدیل کرده است:
##### 4.1 سبکی
یکی از بارزترین ویژگی‌های بلوک لیکا، وزن سبک آن‌هاست. این ویژگی باعث کاهش بار سازه‌ها و در نتیجه کاهش نیاز به فونداسیون‌ها و سیستم‌های پشتیبانی قوی‌تر می‌شود. سبکی بلوک‌های لیکا همچنین نصب و اجرای سریع‌تر و آسان‌تری را ممکن می‌سازد.
##### 4.2 عایق حرارتی
ساختار متخلخل بلوک‌های لیکا به عنوان یک عایق حرارتی طبیعی عمل می‌کند. این ویژگی باعث کاهش انتقال حرارت می‌شود و باعث کاهش مصرف انرژی در سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی می‌شود. در نتیجه، استفاده از بلوک‌های لیکا می‌تواند به کاهش هزینه‌های انرژی کمک کند.
##### 4.4 مقاومت بالا
با توجه به فرآیند تولید پیچیده و استفاده از مواد اولیه با کیفیت، بلوک‌های لیکا دارای مقاومت بالا در برابر فشار و زیان‌های محیطی هستند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود بلوک‌های لیکا در دیوارهای باربر و سازه‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرند.
##### 4.5 دوام و طول عمر بالا
بلوک‌های لیکا به دلیل ساختار و فرمولاسیون خاص خود دارای دوام و طول عمر بالایی هستند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که هزینه‌های نگهداری و تعمیرات ساختمان‌ها به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
بلوک‌های لیکا به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود در کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
##### 5.1 ساخت دیوارهای خارجی
یکی از کاربردهای رایج بلوک‌های لیکا، ساخت دیوارهای خارجی ساختمان‌هاست. این دیوارها با استفاده از بلوک‌های لیکا دارای ویژگی‌های عایق‌بندی حرارتی و صوتی بسیار خوبی هستند و همچنین در مقابل ضربه‌ها و شرایط جوی نیز مقاوم‌اند.
##### 5.2 ساخت دیوارهای داخلی و جداکننده‌ها
دیوارهای داخلی ساختمان‌ها نیز می‌توانند با استفاده از بلوک‌های لیکا ساخته شوند. این دیوارها به دلیل سبکی و عایق‌بندی مناسب، به بهبود کارایی انرژی و کیفیت زندگی در داخل ساختمان‌ها کمک می‌کنند.
##### 5.3 کف‌سازی
بلوک‌های لیکا به عنوان یک مواد مناسب برای کف‌سازی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. این بلوک‌ها به دلیل ویژگی‌های عایق حرارتی، کف‌های ساخته شده را به میزان قابل توجهی از حرارت و رطوبت محافظت می‌کنند.
##### 5.4 ساخت سازه‌های موقتی
به دلیل سبکی و مقاومت بالا، بلوک‌های لیکا در ساخت سازه‌های موقتی مانند پارتیشن‌ها و ساختمان‌های موقتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
##### 5.5 استفاده در پروژه‌های زیرساختی
بلوک‌های لیکا به دلیل ویژگی‌های مقاومتی خود در پروژه‌های زیرساختی نظیر جاده‌سازی و ساخت پل‌ها نیز کاربرد دارند.
فروش بلوک لیکا به دلیل ویژگی‌های برجسته و مناسب اقتصادی، بازاری بزرگ و پرطرفدار را به خود اختصاص داده است. برخی از مزایای اقتصادی اصلی این بلوک‌ها شامل کاهش هزینه‌های انرژی، کاهش هزینه‌های نصب و نگهداری، و افزایش ارزش ملک است.
##### 6.1 کاهش هزینه‌های انرژی
با استفاده از بلوک‌های لیکا در سازه‌های مختلف، نیاز به سیستم‌های گرمایش و سرمایش به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد. این ویژگی به دلیل عایق‌بندی حرارتی بسیار خوب بلوک‌های لیکا است که باعث کاهش انتقال حرارت می‌شود.
##### 6.2 کاهش هزینه‌های نصب و اجرا
به دلیل سبکی بلوک‌های لیکا، حمل و نقل و نصب آن‌ها بسیار آسان‌تر از مصالح ساختمانی سنتی است. این ویژگی‌ها باعث کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای اجرای پروژه‌های ساخت و ساز می‌شود.
##### 6.3 کاهش هزینه‌های نگهداری
دوام و طول عمر بالا که یکی از ویژگی‌های بارز بلوک‌های لیکا است، باعث کاهش نیاز به تعمیر و نگهداری می‌شود. این ویژگی، هزینه‌های بلندمدتی را که ممکن است در طول عمر ساختمان بر مالک تحمیل شود، کاهش می‌دهد.
##### 6.4 افزایش ارزش ملک
استفاده از مصالح پایدار و با کیفیت مانند بلوک‌های لیکا می‌تواند به افزایش ارزش ملک کمک کند. این ویژگی به دلیل برتری‌هایی که بلوک‌های لیکا از نظر عایق‌بندی حرارتی و صوتی، مقاومت و دوام دارند، می‌تواند جلب توجه خریداران و سرمایه‌گذاران را فراهم کند.
